Evropska narodna partija (EPP) juče je iz članstva suspendovala Fides, stranku mađarskog premijera Viktora Orbana.

Za suspenziju je glasalo 190, a protiv su bila samo tri člana najjače evropske političke grupacije.

„Fides je nakon današnjeg glasanja članova EPP suspendovana odmah, do daljeg”, naveo je predsjednik EPP Žozef Dol na svom nalogu na Tviteru.

Dol je nakon sastanka skupštine EPP naveo da se suspenzija odnosi na prisustvo partije Fides na stranačkim sastancima, kao i na pravo glasa, odnosno predlaganje kandidata za pozicije koje pripadaju EPP.

Do izglasavanja suspenzije Fidesa unutar Evropske narodne partije došlo je poslije sukoba Orbana sa predsjednikom Evropske komisije Žan Klod Junkerom, takođe članom EPP, oko migracione politike, prenio je Tanjug.

Istovremeno u EU i Evropskom parlamentu već više godina postoji i zabrinutost zbog poštovanja vladavine prava u Mađarskoj.

Suspenzija znači da Fides nema pravo glasa, kao i da grupa „mudrih ljudi”, predvođena bivšim predsjednikom Evropskog savjeta Hermanom van Rompejom, može da nadzire da li se Fides pridržava uslova koje je postavio lider EPP Manfred Veber, prenio je „EU obzerver”.

„Voljeli bismo da se stvore čisti i jasni odnosi, a mi smo zainteresovani za jaku, jedinstvenu, hrišćanski orijentisanu grupaciju narodnih stranaka, koja će odbaciti ilegalnu migraciju”, rekao je vodeći ministar Ministarskog predsjedništva Gergelj Guljaš.

Evropska narodna partija dugo je bila veoma oprezna u ophođenju prema Orbanu. Iako su ga često kritikovali zbog ograničavanja građanskih prava, slobode medija, mišljenja i istraživanja, napada na nezavisnost pravosuđa i neprekidne kampanje protiv EU, ipak je to bilo bez ozbiljnijih posledica, između ostalog, zbog toga što EPP nije željela da izgubi mjesta Mađara u parlamentu.

Orbanova poster-kampanja, direktan napad na predsjednika Evropske komisije Žan Kloda Junkera, sa antisemitskim prizvukom, bila je kap koja je prelila čašu.

Orbanovo isključenje iz EPP, međutim, ne može da bude bez rizika: nakon isključenja Fides, poslije evropskih izbora u maju ne samo da bi izgubili 13 od ukupno 181 mjesta u Evropskom parlamentu, već bi Orban mogao da se udruži s desničarskim konzervativnim strankama i formira nov poslanički klub, koji bi EPP prouzrokovao ozbiljne probleme.

– Možda naše mjesto i nije u EPP – izjavio je Orban nedavno, aludirajući na udruživanje s poljskom desničarskom konzervativnom vladajućom partijom „Pravo i prvada” (Pis). Ako Fides izađe iz EPP, rekao je Orban, „onda možemo da računamo na PiS”.

Kaj-Olaf Lange iz berlinske fondacije „Nauka i politika” (SWP) ocjenjuje da za takav savez u obzir dolaze i italijanska „Sjeverna liga” i austrijska „Slobodarska partija”, a možda i „Alternativa za Njemačku” (AfD). Takav savez bi, prema proračunima Evropskog parlamenta, poslije evropskih izbora mogao da zauzme 71 od ukupno 705 mjesta.

Širok front desničarskih populista i radikalnih desničara neprijateljski nastrojenih prema EU ipak nije očekivan, piše „Špigl”.

– „PiS” i „Fides” ne žele da unište EU. Oni žele slobodu kretanja, unutrašnje tržište, a samim tim i novac EU, osim toga djelimičnu saradnju vlada – kaže Jens Gajer, predsjednik njemačkog poslaničkog kluba Socijaldemokratske partije Njemačke (SPD) u Evropskom parlamentu.

„Sjeverna liga”, „Slobodarska partija Austrije” i „Alternativa za Njemačku” takođe više ne žele da izvedu zemlje iz EU.

Neki u EPP, međutim, strahuju da bi Orbanovo učešće na izborima teško opteretilo evropsku izbornu kampanju i da je njegovo isključenje neophodno radi očuvanja kredibiliteta u vremenu kada je demokratija u Evropi, pa i u Americi u krizi.

Jer, ukoliko Fides ostane u EPP, sve bi se manje-više nastavilo po starom, piše njemački list. Prošle nedjelje, Orban se, doduše, teška srca izvinio zbog toga što je kritičare unutar saveza nazvao „korisnim idiotima”, ali je istovremeno istakao da „neće odstupiti od svoje politike”.

Mađarski mediji su proteklih dana najčešće citirali riječi šefa poslaničke grupe (frakcije) EPP Manfreda Vebera, iznijete ovih dana u Bukureštu, da su sve opcije moguće i da se do poslednjeg trenutka neće znati ishod glasanja delegata oko 80 stranaka iz praktično svih članica Evropske unije.

---

Fides će napustiti EPP
Mađarska stranka Fides premijera Viktora Orbana saopštila je da će odmah napustiti Evropsku narodnu partiju (EPP) ako ta grupa u Evropskom parlamentu izglasa suspenziju njenog članstva.

Šef Orbanovog kabineta Gergelji Guljaš rekao je da Fides „ne može da pristane na kompomis koji bi ograničio” slobodu te stranke.

Delegati EPP-a razmatraće kasnije moguće disciplinske mjere protiv vladajuće stranke u Mađarskoj.

Zbog autoritarnog stila vladanja i antievropskih i antimigrantskih politika Orban je dugo vremena u sukobu s brojnim članovima EPP-a.

Nova liderka njemačke Hrišćansko-demokratske unije Anegret Kramp-Karenbauer rekla je da je zamrzavanje članstva Fidesa u EPP „moguć put”.



”Možda naše mjesto i nije u EPP, izjavio je Orban nedavno, aludirajući na udruživanje s poljskom desničarskom konzervativnom partijom „Pravo i prvada”